Våren som ikkje kom
Både Israel og palestinarane fortener fred og respekt for eigen tryggleik. Det vil krevja mykje av alle partar, skriv Karl Johan Hallaråker.
Midtausten er framleis ein smertefull region. Borgarkrigen i Syria held fram med store øydeleggjingar og ufattelege lidingar og tap av liv.
President Assad og hans statstyrani skyttar ingenting for å halda på makta. Rivaliserande muslimske grupper er visst berre samde om ein ting - presidenten skal bort.
Artikkelen fortsetter under annonsen.
Elles er det rivaliserande maktkamp og eiga vinning som står i fokus hos krigsherrane.
Millionar av menneske er på flukt. Libanon som sjølv berre utgjer fire og ein halv million innbyggjarar, har teke imot over ein million frå det krigsherja nabolandet. Europa har mykje å gå på.
Hjelpeorganisasjonar gjer også ein fabelaktig innsats for å hjelpa. Men det er eit tankekors at det internasjonale samfunnet ikkje greier å gjera meir for å berga folket mot tyrranane.
I Iran ser det ut for at det sjiamuslimske maktapparatet greier å halda folket i sitt teokratiske jerngrep. Dei ser også ut til å auka sin styrke og skaffa seg plass som ei ny stormakt i området.
Det aukar spenninga og held oppe trugsmålet mot Israel. Irak fekk hjelp til å bli kvitt dispoten Sadam Hussain, men situasjonen med stadige indre konfliktar og terrorisme har visseleg ikkje gjort landet tryggare for folk flest. Utviklinga er heller trist.
Egypt blei kvitt president Barak og hans folk. Det skulle koma ein arabisk vår. Men vårteikna har helst uteblitt. Håpet om demokrati blei snart øydelagd av Det muslimske brorskapet og deira maktmisbruk.
Annleis tenkjande generelt og ikkje minst kristne i landet fekk smaka den nye «vårlufta» - forfølgjing, fengsling og drap. President Mursi blei valgt i nokolunde demokratisk valg, men demokrati er ikkje berre fleirtalsstyre. Demokratiet har sitt viktigaste kjennemerke i korleis ein steller med mindretall.
Her stod ikkje Det muslimske brorskapet sin prøve. (Eg kjenner faktisk heller ikkje andre muslimske regime som består «mindretallsprøven».)
Artikkelen fortsetter under annonsen.
Dei nye (eller gamle) makthavarane i hæren har heller ikkje vist teikn til vårstemning. Deira handlemåte mot medlemmer av Brorskapet og andre opposisjonsgrupper er ikkje akseptable. Egypt ser ut til å vera lengre frå demokrati enn på lenge. Utviklinga er ikkje lys. Dette er trist i den gamle kulturnasjonen.
Konflikten mellom Israel og palestinaarabarane er sanneleg heller ikkje nærare løysing. Den amerikanske utanriksministeren John Kerry reiser nærast i skytteltrafikk mellom ukrainakrisa i Europa og Jerusalem i Midtausten.
President Obama og hans folk følgjer nærast det prinsippet som amerikanske presidentar har for vane: I sin siste periode skal dei liksom løysa alle problem.
Men helst renn det ut i sanden. Slik vil det truleg gå denne gongen. Obama og hans trykk mot Israel vil ikkje skapa fred i regionen. Det vil truleg enda som VG skreiv «profetisk» i slutten av president Clinton si tid: «Den eine toppolitikaren etter den andre reiser til Jerusalem - og reiser heim meir forvirra enn dei kom.» Bill Clinton måtte sjølv erkjenna før han forlet Det kvite hus om enn med eit sukk: «Eg blir ør i hovudet av Midtausten konflikten.» Alle som kjenner Bibelen er ikkje overraska - det samsvarar godt med utsegna om tumleskola i Sakarja 12.
Både Isarel og palestinarane fortener fred og respekt for eigen tryggleik. Det vil krevja mykje av alle partar. Men hadde arabarane lært demokrati og prinsippet om maktfordeling og rettsstat av jødane med aksept for Israel som jødisk stat, kan eg ikkje sjå betre veg mot ny og varig vår for heile Midtausten.
Jødehatet hos arabarane og islams blinde kamp og løgnpropaganda vil aldri kunna føra noko godt med seg. Det er her verdssamfunnet burde setja inn sin styrke. Israel kan aldri godta ei fredsløysing som oppeheld vedvarande trugsmål mot landet sin eksistens.
Karl Johan Hallaråker
teolog og forfattar
