«All makt i denne sal»

Når lære vert fastsett ved ålmenne avsrøystingar og læreautoriteten lagt ut til populær påverknad, har kyrkja vald å vere ei avspegling av den verda ho er sett til å forvandle.

«Ei fullbyrding av den norske kyrkjas pragmatiske haldning til samfunnsutviklinga» kallar redaktøren av Dag og Tid vedtaket om homofil vigsle i kyrkjemøtet, og legg til at i denne kyrkja må «skrift og tradisjon vika til fordel for sekulære og politiske og etiske føringar». Eg må gje denne redaktøren rett i si analyse.

Overfor folket vert det no spørsmål om kor lenge ei slik kyrkje kan oppehalde eit minimum av truverde. For kvar ny runde i samfunnsutviklinga framstår ho meir føyeleg og mindre påliteleg som rettesnor for tru og moral. Overfor Gud er spørsmålet om kyrkja gir etter i ein åndskamp ho står midt i.

I fleire tiår har sekulariseringa sett stadig tydelegare spor i kulturen vår. Denne retretten for kristen livstyding og for kyrkja si makt over tankar og tolkingar kan lesast som frigjering frå autoritær overstyring. Men han kan også forståast som moderne rasjonalisme sin siger over guddomeleg autoritet.

Både når det gjeld lærespørsmål og val av kyrkjeleg styreform har Den norske kyrkja teke over samfunnet sine modellar. I kyrkjestyret gjeld demokratisk styreform, med tilhøyrande valkamp, lobbyisme og rasjonalisme. Det omfattar også fastsetjing av kyrkjelæra. Det vert lett store utslag når folkets meining og makt skal ha siste ordet i ei kyrkje som ikkje skulle vere av denne verda. I siste runden vart den tradisjonelle bibelske ekteskapsforståinga sendt overbord.

Av Per Egil Hegge har eg lært at russisk har to ord for sanning:Pravda, som er den politiske sanninga. Ho kan tøyast, diskuterast og forhandlast om. Den religiøse og filosofiske sanninga eristina, som er udiskutabel og som det er utenkjeleg å forhandle om. Det er det siste ordet som vert brukt i Bibelen.

Når byråkrati vert arbeidsform og demokrati vert styreform i ei kyrkje, er det kort veg til å byte ut «istina» med «pravda». Når lære vert fastsett ved ålmenne avsrøystingar og læreautoriteten lagt ut til populær påverknad, har kyrkja vald å vere ei avspegling av den verda ho er sett til å forvandle.

Kva så? Har Den norske kyrkja gitt tapt i åndskampen? Einkvar får konkludere for seg. Men sekulariseringa har framgang. Det spørs om ikkje tendensen vil halde seg til slagordet om «all makt i denne sal» fullt ut har gått i oppfylling. Men til sist vert det ei mannjamning med han som har «all makt i himmel og på jord».